چکیده :
بسیاری از دانش پژوهان، متفکران و مصلحان اجتماعی عصر حاضر را با نام های متفاوتی چون «عصر تکنیک»، «عصر ارتباطات» «دهکده جهانی» و رهبری از راه دور نامیده اند البته رهبری از راه دور نه تنها در مورد ماهواره ها و فضا پیماها صادق است، بلکه هدایت از مسافت دور به وسیله رسانه های گروهی در مورد انسان نیز صدق می کند.
تا قرن 20، رهبری و ارشاد انسان رویا رو و بر اساس ارتباط بود، در صورتی که در عصر حاضر ارتباطات یک طرفه و از راه دور صورت می گیرد. به طوری که بین شنونده و گوینده، یا بهتر بگوییم بین موثر و متاثر به طور نسبی فاصله زیادی وجود دارد. برخی معتقدند که رسانه های گروهی دارای چنان قدرتی هستند که می توانند نسلی تازه در تاریخ بشر پدید آورند، نسلی که با نسل های پیشین بسیار متفاوت است.
لارو سفلدومرتن (Lazerseld & Merton) در تشریح این عقاید متفکران می نویسند:
«وسایل ارتباط جمعی جدید ابزاری بس نیرومندند که می توان از آن در راه خیر و شر با تاثیری شگرف سود برد و چنانچه کنترل مطلوب وجود نداشته باشد، امکان استفاده از این وسایل در راه شر بیشتر از خیر آن است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده …………………………………………………………………………………………………………
مقدمه ………………………………………………………………………………………………………..
طرح مسئله ………………………………………………………………………………………………….
اهمیت و فواید موضوع تحقیق………………………………………………………………………..
اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………
فرهنگ‌پذیری ………………………………………………………………………………………………
خرده فرهنگ ………………………………………………………………………………………………
التقاط فرهنگ ……………………………………………………………………………………………..
التقاط فرهنگی …………………………………………………………………………………………….
تعریف فرهنگ و تهاجم فرهنگی ……………………………………………………………………..
هدف ازتهاجم فرهنگی …………………………………………………………………………………
اولین و آخرین قدم تهاجم فرهنگی ………………………………………………………………..
جمع‌بندی ……………………………………………………………………………………………………
تاریخچه تلویزیون ……………………………………………………………………………………….
تاریخچه تلویزیون در ایران ………………………………………………………………………….
چارچوب نظری ……………………………………………………………………………………………
چارچوب تئوریکی ……………………………………………………………………………………….
الف – جامعه‌معنوی ……………………………………………………………………………………..
در این جامعه شاخصهای ارتباطی زیر قابل سنجش است :……………………………….
1) اداره اورگانیک ………………………………………………………………………………….
2) ارتباطات عمقی ………………………………………………………………………………….
3) امتداد تاریخی ……………………………………………………………………………………
4) کوچکی جمع و ارتباط تام …………………………………………………………………..
ب- جامعه صوری …………………………………………………………………………………
1) وسعت ………………………………………………………………………………………………
2) اراده اندیشیده…………………………………………………………………………………….
3) بی‌نامی ………………………………………………………………………………………………
4) ارتباط سطحی ……………………………………………………………………………………
نظریه دایزمن …………………………………………………………………………………………
نظریه لئوناردو برکویتز …………………………………………………………………………..
نظریه بلسون ………………………………………………………………………………………….
نظریه اجتماعی مابعد نوین ژان بودریلار …………………………………………………..
کلنر در جمع‌بندی این نظریه چنین نتیجه می‌گیرد ………………………………………..
نظریه بندوراد نظریه شناختی و اجتماعی ………………………………………………….
نظریه دکتر لارنس فریدمن ………………………………………………………………………
فرضیه‌های تحقیق …………………………………………………………………………………..
فرضیه‌های اصلی ………………………………………………………………………………….
فرضیه‌های فرعی ……………………………………………………………………………………
متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………………………..
معرف سازی ………………………………………………………………………………………..
اوقات فراغت …………………………………………………………………………………………
خشونت ………………………………………………………………………………………………..
از خودبیگانگی ………………………………………………………………………………………
بزهکاری ………………………………………………………………………………………………
تعریف مفاهیم نظری ………………………………………………………………………………
طبقه اجتماعی ………………………………………………………………………………………..
اوقات فراغت ………………………………………………………………………………………….
خشونت ………………………………………………………………………………………………..
از خودبیگانگی ………………………………………………………………………………………
بزهکاری ………………………………………………………………………………………………
تاریخ ادبیات …………………………………………………………………………………………..
مقدمه …………………………………………………………………………………………………..
خشونت در تلویزیون ………………………………………………………………………………
اثرات تلویزیون بر کودکان و نوجوانان …………………………………………………….
الف – رابطه رشد شناختی کودکان با ادراک برنامه‌های تلویزیون ………………..
ب – رابطه رشد شناختی کودکان باادراک آگهی‌های تلویزیون ……………………
ج – تلویزیون و دشواریهای رفتاری ………………………………………………………..
د- تلویزیون و اثرات منفی آن بر تحصیل کودکان ………………………………………
چ- تلویزیون و اثرات منفی بر تخیلات کودکان ……………………………………………
ح- چرا کودکان و نوجوان تلویزیون تماشا میکنند ……………………………………
خ- تماشای تلویزیون با هدف یادگیری ……………………………………………………..
چ- تلویزیون درحکم مصاحب …………………………………………………………………
هـ – تماشای تلویزیون برای فرار از واقعیت‌ها …………………………………………..
تماشای تلویزیون برای بیداری و تحریک …………………………………………………..
تماشای تلویزیون برای کسب اطمینان خاطر و آرامش ……………………………….
اثرات منفی و مثبت تلویزیون بر کودکان ونوجوانان در افزایش پرخاشگری ….
تلویزیون و کودکان مطالعه تجربی تاثیرات تلویزیون بر نوجوانان ……………….
تلویزیون در زندگی جوانان ؟؟ مالتزک ؛ هامبورگ ( 1959) ………………………….
دلایلی برای بیزاری جستن از تلویزیون ……………………………………………………
تاثیر تلویزیون ازدیدگاه روانشناسی ………………………………………………………….
برون فکنی ……………………………………………………………………………………………
خانم هیمل وایت ……………………………………………………………………………………..
از دیدگاه جامعه شناسان …………………………………………………………………………
از دیدگاه اخلاق و اجتماعی …………………………………………………………………….
نقش رسانه‌های جمعی در اجتماع ……………………………………………………………..
نتیجه …………………………………………………………………………………………………….
نتیجه آخر مطلب ……………………………………………………………………………………
پیشنهادات عبارتند از ………………………………………………………………………………
مشکلات تحقیق ………………………………………………………………………………………
منبع :
نشریه پژوهش و سنجش 15 و 16
براهتی، محمد تقی و همکاران (1368 مترجمان). زمینه روانشناسی. تألیف: هلیگارد و اتکینسون. تهران : انتشارات رشد .
- بیابانگرد، اسماعیل (1377). رابطه بین تماشای تلویزیون و مهارتهای خواند و مطالعه در کودکان. ماهنامه تربیت سال چهاردهم، شماره دوم.
- یاسایی، مهشید (1368مترجم). رشد و شخصیت کودک. تألیف: ماسن و همکاران. تهران : انتشارات رشد.
پاول هنری ماسن، جروم کیگان، رشد و شخصیت کودک، مهشید یاسایی،1368، نشر مرکز.
حبیبی نیا، امید (1370)، روانشناسی سینمای کودک، نشریه روزانه هفتمین جشنواره بین المللی فیلمهای کودکان و نوجوانان، شماره 6و7.
کازینو، ژان، قدرت تلویزیون، ترجمه علی اسدی،1364، نشر امیرکبیر.
مجموعه مقالات، کودک و تلویزیون، جلد 1و2، 1371، ناشر واحد انتشارات و مطبوعات.
پیشگفتار:
تحقیق حاضر با عنوان “بررسی نقش رسانه‌های جمعی(با تاکید بر تلویزیون) در الگوپذیری و رفتار کودکان ” سعی دارد، تاثیرات مثبت وپیامدهای منفی وابستگی کودکان به تلویزیون را مورد بررسی قرار دهد. در راستای رسیدن به هدف مذکور ابتدا مبانی نظری تحقیق در مورد تاریخچه پیدایش رسانه‌های گروهی و به خصوص تلویزیون مطرح شده، سپس انواع کارکردهای تلویزیون، وظایف رسانه به عنوان یک وسیله ارتباطی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.در فصل دوم تحقیق مقدارزمانی که کودکان در شرایط مختلف سنی صرف تماشای تلویزیون میکنند،آغاز سن تماشای تلویزیون، دلایل تماشای تلویزیون توسط کودکان و انتظاراتی که کودکان و والدین آنها از تلویزیون دارند مورد بررسی قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است آمار و ارقام مربوط به این فصل از تحقیق، در مورد جامعه آمریکا و بر اساس اطلاعات کتاب “ تلویزیون در زندگی کودکان ما نوشته ویلبر شرام و دیگران، ترجمه محمود حقیقت کاشانی می‌باشد. امید است با عنایتی که مسئولین تعلیم وتربیت ایران اسلامی به الگو گیری کودکان این مرز و بوم از رسانه‌های گروهی و به ویژه رسانه‌های تصویری دارند، زمینه انجام این چنین پژوهشهای گسترده ای در سیستم آموزش و پرورش کشور مانیز فراهم گردد که این مهم حمایت همه جانبه مسئولین امر را می‌طلبد.
فصل سوم با عنوان جهان جدید تلویزون مسایلی از جمله سن شروع تماشای تلویزیون و شرایط زمانی و انواع موضوعاتی که مورد توجه کودکان با توجه به شرایط سنی و جنسی و همچنین توانایی‌های ذهنی آنها است مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل چهارم مربوط به نحوه و میزان یادگیری کودکان از این رسانه و عوامل تاثیر گذار بر این مساله است.
در فصل پنجم تحقیق، تاثیرات روحی، روانی و جسمی تلویزیون بر کودکان مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته و در نهایت در فصل ششم به رسانه جدید ” اینترنت “و رابطه آن با مسئله یادگیری و الگو پذیری کودکان و انواع خطراتی که این رسانه برای کودکان دارد اشاره شده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار: 1
مقدمه: 3
فصل اول : مبانی نظری تحقیق.. 7
بیان مساله واهمیت موضوع تحقیق: 8
اهداف تحقیق: 12
فرضیات تحقیق: 13
روش تحقیق: 13
فصل دوم: رسانه چیست و چه توانایی‌هایی دارد؟. 14
ارتباط جمعی- تاریخچه رسانه‌های جمعی.. 15
کارکرد رسانه‌های جمعی.. 21
وظیفه رسانه چیست؟. 28
قدرت تأثیر رسانه‌های جمعی.. 29
فصل سوم: جهان جدید تلویزیون.. 33
یک کودک چه وقت استفاده از تلویزیون را شروع می‌کند؟. 34
کودک چه مقدار وقت صرف تلویزیون می‌کند؟. 41
چه کسانی بیننده پروپا قرص هستند؟. 46
توضیحی درباره سایر رسانه‌ها 49
استفاده کودکان از رسانه‌ها در سنین مختلف: 50
کودکان چه چیزهایی را می‌بینند؟. 52
برخی معیارهای پیش بینی سلیقه کودکان در مورد تلویزیون.. 56
کودکان درباره تلویزیون چگونه فکر میکنند؟. 60
وجهه تلویزیون : 61
آیا تلویزیون در نظر کودکان شگفت انگیز است؟. 63
بچه‌ها دوست دارند شاهد چه تغییراتی در تلویزیون باشند ؟. 64
والدین دوست دارند شاهد چه تغییراتی باشند ؟. 66
چرا کودک از تلویزیون استفاده می‌کند؟. 68
عملکرد تلویزیون: 75
چرا ما دارای رسانه‌های جمعی هستیم ؟. 77
نیازهای ویژه کودکان که تلویزیون آنها را برآورده می‌کند ، کدامند ؟. 79
محتوای خیال: 81
محتوای واقعیت.. 82
تلویزیون به عنوان خیال. 83
آیا تلویزیون مانعی بر سرا راه مسائل زندگی است؟. 85
تلویزیون به عنوان واقعیت.. 86
دو جهان.. 89
اهمیت خیال. 91
فصل چهارم: یادگیری از تلویزیون.. 92
چگونگی یادگیری از تلویزیون.. 93
موارد یادگیری اتفاقی.. 95
میزان هوش و رفتار کودک در ارتباط با برنامه‌های تلویزیون.. 100
چه آموزشی را باید انتظار داشته باشیم؟. 103
تلویزیون در مدرسه. 108
چگونگی اکتساب در کودکان.. 113
مقایسه. 115
فصل پنجم: تاثیرات جسمی و روانی تلویزیون بر کودکان.. 119
الگوی تأثیر- رسانه: 120
تلویزیون به کودکان چه می‌دهد؟. 120
الگوی تأثیر- کودک.. 127
الگوی تأثیر- تعامل. 130
دیگر ویژگیهای تعامل. 133
اثرات فیزیکی تلویزیون بر کودکان.. 135
آیا تلویزیون بر بینایی کودکان اثر بدی دارد؟. 136
آیا تلویزیون کودکان را خواب آلود و خسته به مدرسه می‌فرستد؟. 137
اثرات عاطفی تلویزیون برکودکان.. 138
اثرات شناختی تلویزیون بر کودکان.. 141
آیا تلویزیون حاوی تصویر غیر دقیقی از زندگی بزرگسالان است؟. 141
آیا تلویزیون موجب بزرگسالی زود رس میشود ؟. 143
اثرات رفتاری.. 145
آیا تلویزیون کودکان را منفعل می‌کند؟. 147
آیا خشونت ارائه شده در تلویزیون، آموزش خشونت می‌دهد؟. 153
نتیجه گیری : 157
پیامدهای منفی تلویزیون: 157
فصل ششم: اینترنت رسانه جدید قرن بیستم. 160
اینترنت چیست؟. 162
فواید اینترنت برای کودکان: 163
خطرات اینترنت : 164
سودجویان از اینترنت برای به دام انداختن کودکان استفاده میکنند: 164
مطالب نامناسب و غیر مجاز در اینترنت : 164
ارتکاب جرایم: بمبها، مواد مخدر، دزدی و شخصیتهای غیر واقعی.. 164
تهاجم به حریم خصوصی : 165
چگونگی اجتناب و کاهش خطراتی که کودکان در ایترنت با آن مواجهند: 165
نتیجه گیری و آزمون فرضیات: 166
منابع مآخذ: 170