مقدمه
بی شک یکی ازمهمترین مشاغلی که به قضاوت که
مجریان عدالتند کمک می کند ، تا به اجرای بهتر عدالت مشغول باشند وکالت است
. وکالت نیز باعث می شود که تا افرادی که آگاهی دقیق و جامعی از حقوق خود
ندارند در مجادلات و رقابتهای اجتماعی مغلوب نباشند و بتوانند به کمک
افرادی که هم دانش و هم تجربه کافی برای مقابله با ظلم و بی عدالتی دارند
از حق خویش دفاع کنند .
آنچه ما را در این مقال بر این داشته که قلم را
برکاغذ بلغزانیم و پراکنده ای چند بنگاریم بحث از فعالیتهای صاحب شغل
مذکور یعنی وکیل است ، اما نه در دعوی بلکه در مصالحه . اینبار می خواهیم
از پایانی نیکو در یک اختلاف حقوقی سخن بگوئیم .
پایانی که منجر به
پیروزی یکی و شکست دیگری نیست پایانی که در آن هریک از طرفین مقداری از حق
خود را نادیده می گیرند تا بتوانند با آرامشی بیشتر از همزیستی خود با
جامعه اطرافشان لذت ببرند . هرچند در این راه کمکهای وکیل بی تأثیر نیست و
گاهی نیز خود مصالحه بدلایلی پیچیده صورت می گیرد که تخصص وکیل باعث آن است
. از اینرو با استمداد از نوشته ها و تقریرات استادان این علم و شاغلان
این شغل به توضیح آن می پردازیم . همانطور که از نوشته های پیشین پیداست
بحث ما نقش وکیل در مصالحه و مصادیق فعالیتهای وی در این راه است . از
اینرو پس از پایان تعاریف و نمایش حد و رسم این عناوین به نقش وکیل و سپس
مصادیق فعالیتهایی که وکیل در امور حقوقی و کیفری می تواند داشته باشد می
پردازیم.
در انتها امید است که این آشفته گویی و این گرد آوری نه چندان
پخته بتواند رضایت اساتید گرامی را فراهم آورده و مقبول درگاه حضرتشان
بیفتد تا نگارنده امیدوار و خوش بتواند در تحقیقات آتی با تلاش بیشتر از
خود توانایی بیشتری نشان داده ونیزدر دامه مسیرشغل مذکور با راهنمایی
استادان گرانقدر موفقیتی حاصل کند
فهرست موضوعی
گفتار اول : مفاهیم و مبانی…………………………………………………………………………………
مبحث اول : مفهوم وکالت ………………………………………………………………………………….
الف ) وکالت دادگستری …………………………………………………………………………………….
ب ) ماهیت حقوقی وکالت دادگستری ……………………………………………………………….
1 – نظریه عقد وکالت ……………………………………………………………………………………….
2 – نظریه اجاره خدمات ………………………………………………………………………………….
S انتقاد از نظریه اجاره خدمات
3 – نظریه عقد مختلط ……………………………………………………………………………………….
T انتقاد از نظریه عقد مختلط
مبحث دوم : مفهوم دعوی و انواع آن …………………………………………………………………
الف ) انواع دعوای حقوقی ………………………………………………………………………………….
1 – دعوای عینی ………………………………………………………………………………………………
2 – دعوای شخصی …………………………………………………………………………………………
3 – دعوای مختلط ……………………………………………………………………………………………
دعوای منقول و غیر منقول
ب ) انواع دعوای کیفری……………………………………………………………………………………..
1 – ( دعاوی عمومی و خصوصی )
مبحث سوم : مفهوم صلح و مسائل مربوط به آن………………………………………………….
الف ) موضوع صلح ……………………………………………………………………….
ب ) اقسام مصالحه و صلح ………………………………………………………………………………
1 – صلح دعوی و اقسام آن ……………………………………………………………………………..
1/A – صلح بر اسقاط حق دعوی ……………………………………………………………………..
1/B – صلح مدعی به ………………………………………………………………………………………
1/C – صلح دعوای اقعی …………………………………………………………………………………
1/D - صلح دعوای فرضی ………………………………………………………………………………
1/E – صلح دعوای بطلان معامله……………………………………………………………………….
گفتار دوم : نقش وکیل در سازش……………………………………………………………………….
مبحث اول : تعهدات وکیل ………………………………………………………………………………….
مبحث دوم : حدود اختیارات وکیل در مصالحه …………………………………………………….
الف ) حدود اختیارات قانونی وکیل ……………………………………………………………………..
1 – تعارض دوقانون ………………………………………………………………………………………..
ب ) حدود اختیارات قرار دادی وکیل در مصالحه………………………………………………….
1 – حدود اختیارات قرار دادی در دفاع ………………………………………………………………
2 – حدود اختیارات قرار دادی در مشاوره حقوقی ………………………………………………
مبحث سوم: اقدامات لازم در مصالحه؛ توسط وکیل………………………………………………
الف) اشکالات مالیاتی در مصالحه ………………………………………………………………………
ب) تنظیم سند اصلاحی ……………………………………………………………………………………..
ج) به امضای طرفین رساندن صلح نامه……………………………………………………………….
د) گرفتن حق سازش در صورت داور بودن………………………………………………………..
گفتارسوم:سازش در دعوی حقوقی ونقش وکیل…………………………………………………..
مبحث اول : انواع سازش……………………………………………………………………………………
الف ) سازش نسبت به دعوایی که هنوز طرح نشده ………………………………………………
ب ) سازش نسبت به دعوایی که در جریان رسیدگی است ……………………………………
مبحث دوم : اشکال مختلف تنظیم سازشنامه
الف ) سازش با تنظیم سند رسمی ……………………………………………………………………..
ب ) سازش با تنظیم سند عادی ئ نقش وکیل ……………………………………………………
ج ) سازش در دادگاه با تنظیم گزارش اصلاحی ………………………………………………….
1 – گزارش اصلاحی با بررسی تطبیقی ………………………………………………………………
2 – آثار گزارش اصلاحی …………………………………………………………………………………
3 – صدور ، نحوه تنظیم ، ابلاغ و تصحیح گزارش اصلاحی ………………………………….
مبحث سوم : نقش وکیل در سازش حقوقی ………………………………………………………..
الف ) نقش حرفه ای در سازش ………………………………………………………………………….
ب ) اوضاع و احوال پرونده درسازش ……………………………………………………………..
گفتارچهارم:سازش در دعوای کیفری ونقش وکیل………………………………………………..
مبحث اول : سازش در دعوای عمومی…………………………………………………………………
الف ) در حقوق فرانسه ……………………………………………………………………………………
ب ) در حقوق ایران ……………………………………………………………………………………….
1 – سازش در حدود ……………………………………………………………………………………….
2 – سازش درتعریزات و مجازاتهای بازدارنده…………………………………………………….
مبحث دوم : سازش در دعوای خصوصی……………………………………………………………
مبحث سوم : تاثیر مصالحه در میزان سازش………………………………………………………
الف ) نفع مصالحه برای شاکی ………………………………………………………………………….
ب ) نقش وکیل ……………………………………………………………………………………………….
چکیده
پدیده «خودکشی» از دیدگاه علوم مختلف چون
روان شناسی، جامعه شناسی، پزشکی، جرم شناسی و حقوق کیفری قابل تحلیل و
بررسی است. از لحاظ حقوق کیفری، بحث راجع به خودکشی، در حاشیه بررسی‌های
قتل‌ها به میان می‌آید. از‌این حیث، خودکشی یا انتحار، قتلی است که مرتکب
جرم(قاتل) مفعول جرم(مقتول) نیز می‌باشد. به عبارت دیگر، هرگاه مجنی‌علیه
یا بزه دیده قتل، خود قاتل باشد، خودکشی تحقق می‌یابد.آمارهای انتشار یافته
در مورد خودکشی، کامل و قابل اعتماد نیست؛ زیرا بیمارستان‌ها، بسیاری از
خودکشی‌ها را تحت عناوین دیگری اعلام می‌کنند و به همین دلیل، بسیاری از
انتحارها در آمارهای رسمی‌منعکس نمی‌شوند. مقامات ذی صلاح معتقدند که بعد
از مرگ ناشی از تصادفات رانندگی، خودکشی دومین عامل مرگ و میر جوانان است.
خودکشی از دیدگاه شرع اسلام قوانین کیفری دارای احکام خاصی بوده و حرام می
باشد.این نوشتار به بررسی فقهی خودکشی از منظر کتاب، سنت و اجماع
می‌پردازد و ضمانت اجرای ممنوعیت‌این عمل را در نظام حقوقی‌ایران و اسلام و
نیز حقوق تطبیقی به بحث می‌گذارد.
فهرست مطا لب
عنوان صفحه
چکیده…………………………………………………………………………………………………………………… 1
مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 2
الف)بیان مسا له ………………………………………………………………………………………………………… 3
ب ) سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 4
ج) فرضیات تحقیق …………………………………………………………………………………………………… 4
د) پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………… 4
هـ) اهداف تحقیق ……………………………………………………………………………………………………… 7
و) روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………… 7
ز) ساماندهی تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 7
فصل اول :کلیات
1-1 تعریف خودکشی و انواع آن ……………………………………………………………………………….. 10
1-1-1 تعریف………………………………………………………………………………………………………… 10
1-1-2 انواع خودکشی……………………………………………………………………………………………… 13
1-1-2-1 از جهت موفقیت در عمل:…………………………………………………………………………….. 13
1-1-2-2 از جهت وسیله و ابزار خودکشی…………………………………………………………………….. 13
1-1-2-3 از جهت هدف و انگیزه………………………………………………………………………………. 14
1-1-3 تقسیم بندی خودکشی از دیدگاه نظریه پردازان………………………………………………….. 14
1-1-3-1 انواع اجتماعی خودکشی (طبقه بندی دورکیم ) ……………………………………………… 14
1-1-3-2 خودکشی خودخواهانه………………………………………………………………………………. 15
1-1-3-3 خودکشی دگر گرایا نه……………………………………………………………………………… 16
1-1-3-4 خودکشی آنومیک…………………………………………………………………………………… 17
1-1-3-5 خودکشی تقدیرگرایا نه………………………………………………………………………………. 17
1-1-4 انواع روانی خودکشی ……………………………………………………………………………………. 18
1-3 شاخص های مهم رفتاری قبل از خودکشی و شیوه های آن…………………………………………. 19
1-3-1 شاخصهای خودکشی………………………………………………………………………………………. 19
1-3-2 شیوه ها…………………………………………………………………………………………………………. 21
1-4 عوامل خودکشی در ایران……………………………………………………………………………………. 28
1-4-1 مسائل فردی…………………………………………………………………………………………………… 31
1-3-2 مسائل اجتماعی …………………………………………………………………………………………….. 40
1-3-2-1 خانوادگی…………………………………………………………………………………………………. 40
1-3-2-2 فرهنگی…………………………………………………………………………………………………….. 43
1-3-2-3 مذهبی………………………………………………………………………………………………………. 44
1-3-2-3 -1 ضعف ایمان و اعتقاد دینی………………………………………………………………………. 45
1-3-2-3 -2 ضعف معنویت و اخلاق دینی………………………………………………………………….. 46
1-3-2-3 -3 توجه بیش از حد به خواسته های حیوانی……………………………………………………. 47
1-3-2-3 -4 عوارض طبیعی…………………………………………………………………………………….. 47
1-3-2-4 اقتصادی……………………………………………………………………………………………………. 47
1-5 تفاوت خودکشی با قتل عمد و آدمکشی………………………………………………………………… 48
1-6جرم انگاری خودکشی، شروع به جرم و معاونت در آن……………………………………………… 49
1-7 خودکشی یک بیماری روانی………………………………………………………………………………… 50
فصل دوم- دیدگاه اسلام در خصوص خودکشی
2-1 جایگاه ممنوعیت خودکشی در منابع معتبر اسلامی…………………………………………………….. 55
2-1-1 خودکشی از دیدگاه قرآن کریم(کتاب)……………………………………………………………… 56
2-1-2 خودکشی از دیدگاه احادیث، اخبار و روایات (سنت)……………………………………………. 59
2-1-3 خودکشی از دیدگاه فقها (اجماع)……………………………………………………………………… 61
2-1-4 خودکشی از دیدگاه عقل………………………………………………………………………………… 64
2-2 ضمانت اجرای ممنوعیت خودکشی در اسلام…………………………………………………………… 68
2-2-1 عقوبت دنیوی………………………………………………………………………………………………… 68
2-2-2 ضمانت اجرایی اخروی………………………………………………………………………………….. 70
فصل سوم- خودکشی از دیدگاه حقوق جزا
3-1 خودکشی از دیدگاه حقوق جزای تطبیقی ………………………………………………………………. 78
3-1-1 خودکشی در حقوق فرانسه ………………………………………………………………………………. 79
3-1-2خودکشی در حقوق آلمان…………………………………………………………………………………. 85
3-1-3خودکشی در حقوق ایتالیا………………………………………………………………………………….. 86
3-1-4خودکشی در حقوق امریکا………………………………………………………………………………… 86
3-1-5 خودکشی در حقوق انگلستان……………………………………………………………………………. 89
3-2 خودکشی از دیدگاه حقوق جزای ایران…………………………………………………………………. 95
نتیجه گیری…………………………………………………………………………………………………………… 101
پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………………… 103
مأخذ……………………………………………………………………………………………………………………….
چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………………………… 104
110
مقدمه
بقول ایهرینگ: آئین دادرسی دشمن قسم خورده خودکامگی و خواهر توامان آزاری
است. اگر حقوق ماهوی تایید کننده و گاهی تعیین کننده حقوق فردی و اجتماعی
است آئین دادرسی بالخصوص آئین دادرسی کیفری تضمین کننده این حقوق است تا
آنجا که گفته اند: «چنانچه به کشوری ناشناخته گام نهید و مشتاق آگاهی از
حقوق و آزادی های فردی و ارزش و اعتباری که جامعه برای آن قائل است باشید
کافی است به قانون آئین دادرسی کیفری آن کشور مراجعه کنید.
اجتماعات پس
از گذراندن دوران مختلف دادرسی کیفری از گذشته تاریک و خفقان زده تا
تحولات امروز تبعا محو دادگستری خصوصی و مرگ دادرسی تفتیشی فهمیدند که باید
در قبال جرم و پدیده مجرمانه و مجرم و مسئولیت وی بی تفاوت نمانند.
بالخصوص وقتی مجرم جنایتی مرتکب می شود اولین سوال ناظران و خردمندان
جامعه این است که چرا این جنایت متحقق گردید؟ مرتکب چه شخصیتی دارد؟ چه
آزار جسمی و روحی وی را بزهکار گردانید؟ آیا مجازات با اعمال شاقه مفید حال
اوست؟ جنایت دیده و اطرافیان او چگونه التیام درد یابند؟ چگونه از جامعه
صدمه دیده درمان درد گردد؟ چقدر اجتماع در تحقق بزه تقصیر دارد؟ دسته ای
نیز از همان ابتدا بدون هیچ شکل هزم اندیشی و تعمق، مرتکب را مستحق مجازات
با بدترین شکل می دانند. با علم به اینکه امر قضا و حقوق کیفری توام با
پیچیدگی ها و تخصص محوری است، باز هم جامعه خود را در قبال مجرم و پدیده
مجرمانه صاحب حق می داند. می خواهد با نشان دادن واکنشی نزدیک به عدالت
جزای عمل مجرم را به واسطه مجازات و اقدام تامینی و تربیتی شایسته بدهد.
لذا در مقام توسعه دادرسی اتهامی و مختلط و اجرای هر چه قوی تر اصل علنی
بودن محاکمات و در معیت آن حضور هیات منصفه حداقل در محاکم جنایی و غالبا
در محاکم مطبوعاتی و سیاسی در مشورت و نظر دادن به دادرس بدین وسیله در
اعلام بیگناهی یا گناهکاری متهم سهیم می شوند.
فهرست مطالب
عناوین صفحه
مقدمه …………………………………………………………………………………………………….. 1
دفتر نخست: جایگاه هیات منصفه……………………………………………………………….. 8
بخش اول: جایگاه هیات منصفه در حقوق ایران (با نگاهی به مبانی فقهی آن)…… 9
گفتار اول: تعریف و ماهیت هیات منصفه…………………………………………………….. 10
گفتار دوم: سیر قانونی هیات منصفه در ایران…………………………………………….. 13
الف- قبل از انقلاب اسلامی……………………………………………………………………….. 14
ب- پس از انقلاب اسلامی…………………………………………………………………………. 16
گفتار سوم: دلایل مخالفت با حضور هیات منصفه در دادرسی………………………. 21
گفتار چهارم: مبانی لزوم تبعیت قاضی از نظر هیات منصفه………………………….. 25
-منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………. 36
بخش دوم: قضاوت شورایی و هیات منصفه در سیستم حقوقی اسلام……………. 39
گفتار اول: قضاوت شورایی در اسلام………………………………………………………… 39
گفتار دوم: ماهیت تصمیم گیری های هیات منصفه………………………………………. 48
نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………… 52
بخش سوم: مقایسه اجمالی هیات منصفه در حقوق ایران و انگلستان……………… 54
گفتار اول: قضا و هیات منصفه………………………………………………………………….. 54
گفتار دوم: پیشینه تاریخی هیات منصفه………………………………………………………. 56
گفتار سوم: ساختار هیات منصفه فعلی ایران………………………………………………. 61
گفتار چهارم: ساختار فعلی هیات منصفه انگلستان……………………………………….. 65
گفتار پنجم: دلایل موافقان و مخالفان هیات منصفه……………………………………….. 80
دفتر دوم: جرائم مطبوعاتی……………………………………………………………………….. 92
مقدمه……………………………………………………………………………………………………… 93
بخش اول: مسائل ماهوی………………………………………………………………………….. 93
گفتار اول: مفهوم جرم مطبوعاتی……………………………………………………………….. 93
گفتار دوم: مصادیق جرایم مطبوعاتی…………………………………………………………. 96
گفتار سوم: مسئولیت ناشی از جرایم مطبوعاتی ………………………………………….. 102
بند اول: مسئولیت مدنی…………………………………………………………………………….. 103
بند دوم: مسؤولیت کیفری…………………………………………………………………………. 108
بخش دوم: مسائل شکلی…………………………………………………………………………… 114
گفتار اول: مرجع رسیدگی…………………………………………………………………………. 114
بند اول: قواعد کلی صلاحیت……………………………………………………………………… 114
بند دوم: دادگاههای اختصاصی و جرائم مطبوعاتی……………………………………… 117
گفتار دوم: آئین رسیدگی…………………………………………………………………………… 127
منابع و ماخذ……………………………………………………………………………………………. 129
پیشگفتار:
تحولات نظام بین الملل با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق، کشور عراق را به دلیل موقعیت ممتاز ژئوپلتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی به مجموعه پیچیده ای تبدیل کرد که صرف نظر از قدرت های همسایه و منطقه ای از اولویت و تقدم بسیار بالایی در سیاست خارجی قدرت های فرامنطقه ای برخوردار شد. تهاجم این کشور به کویت نیز مزید برعلت گردید و با حضور فیزیکی کشورهای غربی در منطقه خلیج فارس به طور عملی در چالش عمیقی فرورفت. عراق به عنوان یکی از همسایگان جمهوری اسلامی ایران با توجه به اشتراکات تاریخی، مذهبی و فرهنگی و قومی با مردم ایران، از جایگاه ویژه ای در سیاست خارجی ایران برخوردار است به طوریکه نمی توان از آثار امنیتی حضور و دخالت بازیگران فرامنطقه ای بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چشم پوشی نمود. تحولات عراق هم چنین بر مسایل امنیتی و اقتصادی ترکیه تأثیر بسزایی دارد. رساله حاضر تلاشی است برای درک و فهم واقع بینانه از مسایل عراق و شناخت اهداف و منافع و زمینه های تعارض و تعامل آن در ارتباط با منافع ملی دو قدرت منطقه ای ایران و ترکیه.
کلیات پژوهش:
1-طرح مساله
حوادث 11 سپتامبر 2001 نقطه عطف در تغییر و گردش سیاستهای ایالات متحده در نظام بین الملل شد که در انتخابات سال4 200 و پیروزی جمهوریخواهان در انتخابات مجدد ریاست جمهوری و انتخابات مجالس ایالات متحده آمریکا این رویکردخود را نشان داد. در نظم جدید ،مبارزه با تروریسم و مبارزه با سلاحهای کشتار جمعی و مبارزه با بنیادگرایی اسلامی اساس کار قرار داده شد . در حقیقت حمله به عراق در چارچوب تغییر نظام بین الملل و ایجاد این رویکردها بود.
حضور نظامی آمریکا در یکی از مناطق استراتژیک جهان با هجوم به عراق و طرح این کشور جهت تغییر سیاسی خاورمیانه و دمکراتیزه کردن منطقه اگر چه تهدید کننده امنیت ملی کشورهای منطقه از جمله ایران و ترکیه می باشد, لیکن با توجه به شرایط موجود هر دو کشور تلاش کرده اند که از فرصت ها و چالش های ایجاد شده در راستای منافع ملی خویش بهره برداری نمایند, اعتقاد بر این است که ایران و ترکیه به عنوان دو قدرت منطقه ای صاحب نفوذ در عراق و سامان یافتن عراق جدید به عنوان دو رقیب مطرح می باشند, هر چند رقابت دیرینه این دو کشور تنها به عراق ختم نمی شود اما به نظر می رسد سوای رقابت ها و چالش های تاریخی بین دو کشور در دهه نود ،اکنون رقابت آنها وارد مرحله نوینی شده است که موجبات تغییر و تحولات سیاسی در منطقه را فراهم می آورد..
فهرست مطالب
عنوان صفحه
پیشگفتار……………………………………………………………………… 1
بخش اول : مقدمه نظری……………………………………………………. 2
کلیات پژوهش………………………………………………………………………. 3
1-طرح مساله………………………………………………………………………………………….. 3
2-انگیزه انتخاب موضوع………………………………………………………………………….. 4
3-اهمیت موضوع…………………………………………………………………………………….. 4
4- سئوال اصلی………………………………………………………………………………………. 4
5- فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………… 4
6- متغیرهای دخیل………………………………………………………………………………….. 5
7- هدف پژوهش……………………………………………………………………………………… 5
8- قلمرو پژوهش…………………………………………………………………………………….. 6
9- روش پژوهش…………………………………………………………………………………….. 6
10- ارکان و پایه های نظری تحقیق…………………………………………………………… 6
11- سطوح تحلیل…………………………………………………………………………………….. 7
12- پیشینه و محدودیت ها و منابع پژوهش………………………………………………… 7
13- سازماندهی تحقیق…………………………………………………………………………….. 8
چارچوب نظری پژوهش………………………………………….. 9
فصل اول: تعریف منازعه و همکاری……………………. 10
1- نظریه نوواقع گرایان ………………………………………………………………………….. 12
2- نوکارکردگرایی…………………………………………………………………………………… 14
3- نهادگرایی نئولیبرال…………………………………………………………………………….. 15
فصل دوم: کاربرد نظریه بازیها در بررسی رقابت و همکاری در روابط
بین الملل……………………………………………………. 19
1- روابط بین الملل به مثابه یک بازی………………………………………… 20
2- انواع بازی ها در روابط بین الملل…………………………………………………………. 21
3- بازی با حاصل جمع جبری صفر………………………………………………………….. 21
4- بازی با حاصل جمع غیر صفر یا حاصل جمع متغیر……………………………….. 22
تعریف مفاهیم……………………………………………………………………. 24
جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………………………. 25
ایران………………………………………………………………………………………………………. 25
ترکیه………………………………………………………………………………………………………. 26
عراق………………………………………………………………………………………………………. 27
دولت اسلامگرای……………………………………………………………………………………… 27
سیاست خارجی……………………………………………………………………………………….. 28
بخش دوم : ……………………………………. 29
فصل اول: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران…………….. 30
- دوره اول ( 80-1979 ) : …………………………………………………………………….. 31
- مکانیسم ارتباط سیاست خارجی دولت موقت…………………………………………. 31
1- اقدام اثباتی…………………………………………………………………………………………. 32
2- اقدامات سلبی دولت موقت……………………………………………………………………. 34
- دوره دوم: رادیکالیسم با تاکید بر شیوه رابطه ملتها ( 1988-1980 )………… 35
مشخصات اصلی دوره دوم………………………………………………………………………. 35
الف- فرا وطنی بودن نورمهای ارزشی……………………………………………………….. 35
ب- جنگ ایران و عراق به دنبال اشغال سفارت آمریکا…………………………………. 37
1- بعد اثباتی…………………………………………………………………………………………… 37
2- بعد سلبی……………………………………………………………………………………………. 39
- دوره سوم: عادی سازی سیاست خارجی بر اساس ترتیبات منطقه ای و الزامات
منافع ملی…………………………………………………………………………………………….. 43
مشخصات دوره سوم:……………………………………………………………………………… 44
1- تامین امنیت ملی و تامین مصالح ملی………………………………………………….. 44
2- الزامات منطقه ای, توسعه همکاری با همسایگان محدوده خاورمیانه………. 45
فصل دوم: سیاست خارجی ترکیه و اصول کلی آن…………… 50
- اهمیت استراتژیک ترکیه در منطقه………………………… 52
- نقش تعیین کننده هر یک از عوامل جغرافیایی و منابع طبیعی و اهمیت استراتژیک این کشور در منطقه 53
- سیاست خارجی ترکیه ………………………………………………………………………… 55
- روابط دو کشور بعد از انقلاب اسلامی………………………………………………….. 59
- سیاست تشنج زدایی دولت ایران و اثرات آن بر روابط با ترکیه……………….. 66
- مبانی و اصول سیاست خارجی ترکیه ………………………………………………….. 76
فصل سوم: بررسی موقعیت جغرافیایی و ژئوپلتیکی عراق و جایگاه و نقش بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای .. 80
الف) موقعیت جغرافیایی عراق………………………………………………………… 80
1- ژئوپلتیک آب ………………………………………………………………………… 84
2- ژئوپلتیک نفت …………………………………………………………………………. 85
3- ژئوپلتیک کردها……………………………………………………………. 86
1-3- بررسی موقعیت کردها در عراق……………………………………………………….. 86
2-3- دستاوردهای قانون اساسی موقت عراق برای اکراد……………………………. 89
1-2-3- قبولاندن نظام فدرال در عراق………………………………………………………. 90
2-2-3- حضور کردها در ساختار قدرت مرکزی عراق ……………………………… 91
3-2-3- به رسمیت شناختن زبان کردی عراق……………………………………………. 91
4-2-3- قدرت تعدیل قوانین دولت مرکزی از طرف پارلمان کردستان…………… 91
5-2-3- مشخص کردن وضعیت کرکوک و مناطق تخریب شده…………………….. 92
6-2-3- قائل شدن حق وتو قانون اساسی دائر بر ایالات و مناطق فدرال……….. 92
4- ژئوپلتیک کردها …………………………………………………………………………… 93
ب) مختصات عراق جدید ………………………………………………………………………….. 95
1- مقایسه عراق قدیم با عراق جدید ………………………………………………………….. 95
1-1- تفاوت عراق قدیم و جدید از بعد داخلی……………………………………………… 95
2-1- تفاوت عراق قدیم و جدید از بعد منطقه ای…………………………………………. 96
1-2-1- اختلاف با ترکیه ………………………………………………………………. 96
2-2-1- اختلاف با جمهوری اسلامی ایران ………………………………………………… 96
3-2-1- اختلاف با سوریه ………………………………………………………………. 97
4-2-1- اختلاف با کویت ……………………………………………………………… 97
3-1- تفاوت عراق قدیم و عراق جدید از منظر بین المللی……………………………… 98
ج) بازیگران ذینفع و ذی نفوذ در عراق جدید ……………………………………………… 99
1- جمهوری اسلامی ایران ……………………………………………………………….. 99
2- جمهوری ترکیه……………………………………………………………………… 100
1-2- طرح اوزال ………………………………………………………………………….. 101
2-2- سیاست ترک سازی………………………………………………………………… 101
3-2- ادغام فرهنگی و آموزشی ……………………………………………………………….. 102
4-2- جنبه سیاسی دادن به فعالیت ها………………………………………………………… 102
3- عربستان سعودی ……………………………………………………………………….. 102
4- سوریه ……………………………………………………………………………………. 103
5- اسرائیل …………………………………………………………………………………… 104
6- ایالات متحده آمریکا ………………………………………………………………….. 104
7- روسیه …………………………………………………………………………………. 106
8- اروپا ……………………………………………………………………………… 107
فصل چهارم: سیاست خارجی نفوذ ایران و ترکیه در قبال دولت جدید عراق… 108
- زمینه های تاریخی ایران و ترکیه در عراق…………………………………………….. 108
الف: پیشینه تاریخی نفوذ ایران در عراق ……………………………………………………. 108
ب: پیشینه تاریخی نفوذ ترکیه در عراق ……………………………………………………… 111
بخش سوم : دیدگاههای مشترک ایران و ترکیه راجع به عراق……………………. 113
فصل اول: دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق ……………………….. 114
الف) دیدگاه ایران نسبت به رژیم بعثی عراق از ظهور تا سقوط صدام……………. 114
ب) مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال عراق………………………………………… 116
ج) مواضع جمهوری اسلامی ایران در مورد قانون اساسی موقت عراق………….. 119
فصل دوم: دیدگاه جمهوری ترکیه در قبال عراق . 120
الف) سیاست خارجی جمهوری ترکیه در قبال عراق در دوران جنگ سرد………. 120
ب) تحول در سیاست منطقه ای ترکیه پس از جنگ سرد ………………………………. 121
ج) موضع گیری ترکیه در بحران کویت و واکنش های داخلی نسبت به آن……… 123
د) اهداف ترکیه از ایفای نقش رسمی در بحران کویت………………………………….. 127
1- کسب امتیاز سیاسی …………………………………………………………… 127
2- ملاحظات اقتصادی……………………………………………………………. 127
3- شرکت در ترتیبات منطقه ای ……………………………………………………. 128
4- چشمداشت ارضی ترکیه نسبت به شمال عراق……………………………………….. 128
ه) مواضع ترکیه در مورد اشغال عراق توسط ایالات متحده آمریکا……………….. 130
1- حفظ تمامیت ارضی عراق………………………………………………………….. 130
2- حمایت ترکمن ها ……………………………………………………………………. 130
3- دریافت کمک های اقتصادی از آمریکا ………………………………………………….. 131
و) مخالفت پارلمان با شرکت ترکیه در جنگ بر علیه عراق ……………………………. 132
ز) واکنش و مخالفت داخلی با اعزام نیروهای ترکیه به عراق ……………………….. 134
ن) مواضع ترکیه در مورد قانون اساسی موقت عراق …………………………………. 135
فصل سوم: بررسی مولفه های منافع ملی دو کشور ایران و ترکیه در
عراق (تفاهمات) …… 136
الف) مولفه های تاریخی روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه با توجه به
تحولات عراق ……………………… 137
ب) مولفه های سیاسی روابط جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در عراق جدید (مناسبات و رقابت های سیاسی) 141
ج) مولفه های اقتصادی روابط ایران و ترکیه در عراق جدید………………. 143
فصل چهارم: بررسی زمینه های سیاسی و امنیتی تفاهمات و تقابلات منافع ایران و ترکیه در عراق 145
الف) مولفه های همکاری و تعامل در زمینه های اشتراک منافع ایران و ترکیه در عراق جدید 145
1- حفظ تمامیت ارضی عراق و جلوگیری از تشکیل دولتی کرد در شمال عراق. 145
2- مخالفت هر دو کشور با فعالیت سازمان های معارض خود در عراق…….. 149
3- مخالفت دو کشور با گسترش فعالیت های اسرائیل در شمال عراق……………. 150
ب) مولفه های تقابل منافع ایران و ترکیه در عراق…………………………….. 151
1- مخالفت ترکیه با ایفای نقش موثر شیعیان در دولت جدید عراق……………….. 151
2-چشمداشت ارضی ترکیه نسبت به شمال عراق به ویژه کرکوک…………………. 152
3-مخالفت ایران با تلاش های ترکیه برای افزایش غیر واقعی سهم ترکمن ها در ساختار فدرالیسم عراق 153
4-اختلاف ایران و ترکیه در مورد نوع حکومت عراق جدید………………… 154
فصل پنجم: بررسی زمینه های اقتصادی مناسبات ( تعامل و تقابل ) منافع ایران و ترکیه در عراق جدید 155
الف) چشم اندازهای همکاری جمهوری اسلامی ایران با عراق……………………….. 156
1- همکاری در زمینه استفاده بهینه از آب رودخانه های مرزی……………………. 156
2- همکاری در زمینه شبکه های ارتباط زمینی ………………………………………. 157
3- همکاری در زمینه نفت و گاز………………………………………………….. 158
ب) چشم اندازهای همکاری های بین ترکیه و عراق……………………………………… 160
1- همکاری در زمینه راه های ارتباطی………………………………………………………. 160
2-همکاری دوکشور در زمینه شبکه آبها …………………………………………………… 160
3-همکاری دو جانبه در زمینه نفت وگاز…………………………………………………….. 162
ج)زمینه های رقابت و همکاری اقتصادی ایران وترکیه در عراق جدید…………… 164
1-زمینه های رقابت…………………………………………………………… 164
1-1-رقابت در بازار عراق………………………………………………….. 164
1-2-اصلاحات اقتصادی در عراق در چارچوب خاورمیانه بزرگ ………………… 164
2-زمینه های همکاری ایران وترکیه در عراق جدید……………………………………… 166
فصل ششم :سناریوهای مطرح شده برای استقرار نظام سیاسی پس از صدام در عراق وتاثیر آن بر ایران 168
1-فدرالیسم …………………………………………………………………. 170
2-دولت بسیط با جلوه اداری متمرکز و غیر متمرکز و تاثیرات آن بر ایران……. 185
بخش چهارم:استنتاجات موضوعی………………………………………… 190
فهرست منابع…………………………………………………………………… 203
چکیده
گذشت بیست سال از تصویب و اجرای قانون عملیات بانکداری بدون‌ربا، فرصت‌مناسبی برای مطالعه و ارزیابی آن است. توجه کارشناسی در ابعاد نظری و اجرایی بانکداری بدون ربای ایران نشان می‌دهد خلاها و اشکالاتی وجود دارد که می‌توان با اصلاح و تکمیل آنها، گام‌های مؤ‌ثری در اصلاح ساختار نظام بانکی برداشت.
یکی از اشکالات محوری که زمینه‌ساز اشکالات نظری و اجرایی فراوانی در عرصة بانکداری شده، تفکر جایگزینی یک به یک بانکداری بدون ربا با بانکداری متعارف ربوی است. اندیشه‌وران مسلمان از جمله طر‌احان بانکداری بدون ربای ایران، در صدد این بودند که الگوی جامع و واحدی طر‌احی کنند تا بتوانند جایگزین کامل بانکداری متعارف باشد و از این نکتة اساسی غفلت کرده‌اند که اسلام با تحریم قرض با بهره، انواعی از معامله‌های حقیقی چون بیع نسیه، سلف، تنزیل، اجاره، جعاله، شرکت، مضاربه، مزارعه، مساقات و صلح را تأیید کرده که ماهیت‌های به طور کامل متفاوتی دارند و در یک قالب مالی نمی‌گنجد. روشن است که جمع کردن این معامله‌های متنو‌ع با احکام و ضوابط گوناگون در قالب سازمان مالی به‌نام بانک، سبب پیچیده و مبهم شدن عملیات، صوری شدن قراردادها، بالا رفتن هزینه‌های نظارت و کنترل و سرانجام غیرکارا شدن نظام بانکی می‌شود.
برای حل این مشکلِ ریشه‌ای، در این مقاله، با توجه به اهداف و مسؤ‌ولیت‌های نظام بانکی، و با توجه به اهداف، انگیزه‌ها و روحیات مشتریان بانک (سپرده‌گذاران، متقاضیان تسهیلات) و با توجه به احکام فقهی معامله‌ها و طبقه‌بندی خاص آنها، چهار نوع بانک بدون ربا به عناوین «بانک‌های قرض الحسنه»، «بانک‌های مبادله‌ای با سود ثابت»، «بانک‌های مشارکتی با سود متغیر» و «بانک‌های جامع» پیشنهاد می‌شود. ویژگی این بانک‌ها در مشروعیت بیشتر، قابلیت اجرایی بالاتر و پایین بودن هزینه‌های عملیاتی آنها است که در مقاله توضیح داده شده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
چکیده 1
مقدمه. 3
ماهیت بانکداری متعارف (ربوی) 4
ویژگی‌های بانکداری متعارف.. 6
حکمت و محدودة تحریم ربا در اسلام 7
اسلام و قراردادهای مالی. 9
انواع معاهده‌های مالی. 12
1- معاهده‌های غیرانتفاعی. 12
2- معاهده‌های انتفاعی. 13
1-2 معاهده‌های مبادله‌ای.. 13
ویژگی‌های معاهده‌های مبادله‌ای.. 14
2-2 -معاهده‌های مشارکتی. 15
ویژگی‌های معاهده‌های مشارکتی. 15
1- اهداف و انگیزه‌های سپرده‌گذاران. 17
2- روحیات سپرده‌گذاران. 18
3- اهداف و روحیات گیرندگان تسهیلات.. 18
نقد و بررسی بانکداری بدون ربای ایران. 19
1-شیوه‌های تجهیز منابع. 19
1-1 – سپردة قرض‌الحسنة جاری.. 20
2-1 -سپردة قرض‌الحسنه پس‌انداز 20
3-1 – سپردة سرمایه‌گذاری مدت‌دار 21
2- شیوه‌های تخصیص منابع. 22
1-1 تجهیز منابع. 24
2-1 تخصیص منابع. 24
1-2 تجهیز منابع. 27
ج. سپردة سرمایه‌گذاری با سود ثابت.. 28
انواع سپرده‌های سرمایه‌گذاری با سود ثابت.. 30
امکان پرداخت سود ثابت.. 31
1- کنترل سپرده‌ها به روش دستوری.. 32
2- کنترل سپرده‌ها به روش تغییر در نرخ سود 32
3- کنترل ترکیب منابع به روش تغییر در نرخ‌های انواع سپرده‌ها 32
4- خرید و فروش ابزارهای مالی با سود معین. 33
5- کنترل وصول مطالبات.. 33
مشروعیت اعلام سود ثابت.. 34
2/2 – تخصیص منابع. 36
3- بانک‌های مشارکتی (با سود متغیر) 36
1-3 تجهیز منابع. 36
ج. سپردة سرمایه‌گذاری مشارکتی. 37
انواع سپردة سرمایه‌گذاری مشارکتی. 38
2-3 تخصیص منابع. 39
4- بانک‌های جامع. 40
4-1 – تجهیز منابع. 40
2-4 تخصیص منابع. 41
انتخاب بهینة نوع بانک… 42
بهره در ادبیات اقتصادی غرب.. 44
ربا در فقه اسلامی. 46
فلسفه وجودی بهره در متون اسلامی. 47
پول سرمایه بالقوه است.. 49
پول کالاست.. 51
پول سرمایه است.. 53
آیا حرمت ربا در اسلام ، به معنای نفی بهره طبیعی است ؟. 54
بهره طبیعی و سود 57
اجاره و بهره طبیعی. 61
پیشنهادات: 63
نتیجه گیری.. 64
منابع. 68