مقدمه:
(امام رضا (ع) می فرمایند: قرآن ریسمان و
دستگیره محکم الهی است، قرآن راه برتری است که انسانها را به سوی بهشت ره
می نماید و از آتش دوزخ می رهاند، گذشت زمان آنرا فرسوده نمی کند و گفتار
آدمیان آن را تباه نمی سازد زیرا ویژه زمانی خاص نیست و دلیل روشنی برای
همه انسانهاست. از پیش رو و پشت سر، خط بطلان بر آن کشیده نمی شود، کتابی
است فرود آمده از سوی حکیم حمید)
این معجزه جاوید که به صورت کتابی
مشتمل بر سور و آیات است، مجموعه ای هدفمند، منظم و یکپارچه است که در عین
کامل بودن و مشتمل بودن بر تمام نیازهای بشر از هر گونه ضعف و یا زیادت
مبراست.
قرآن کریم دریچه ای است مابین خالق و مخلوق، خالقی ازلی و ابدی
و مخلوقی فانی و این کتاب مقدس در همه ادوار، پاسخگوی بشر تشنه حقیقت و
خواهان شناخت خالق خویش است شناخت قرآن برای هر فرد عالم به عنوان فرد عالم
و برای هر فرد مؤمن به عنوان یک فرد مؤمن امری ضروری و واجب است. شناخت
قرآن از آن جهت ضروری است که این کتاب، در تکوین سرنوشت جوامع اسلامی و
بلکه در تکوین سرنوشت بشریت مؤثر بوده است. نگاهی به تاریخ، این نکته را
روشن می کند که عملاً هیچ کتابی به اندازه قرآن بر روی جوامع بشری و بر
زندگی انسانها تاثیر گذار نبوده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه:………………………………………………………………………………………………………. 1
بیان مسأله:………………………………………………………………………………………………… 3
اهمیت موضوع:………………………………………………………………………………………….. 6
سؤالات اصلی:…………………………………………………………………………………………… 10
سؤالات فرعی:…………………………………………………………………………………………… 10
فرضیه:……………………………………………………………………………………………………… 10
چکیده:…………………………………………………………………………………………………….. 11
بخش اول: بررسیهای مفهومی…………………………………………………….. 12
بررسی لغوی تناسب:…………………………………………………………………………………… 13
بررسی لغوی سیاق:……………………………………………………………………………………… 14
بررسی لغوی اسباب النزول:…………………………………………………………………………… 15
بررسیهای اصطلاحی:…………………………………………………………………………………… 16
تعریف اصطلاحی تناسب:…………………………………………………………………………….. 16
تعریف اصطلاحی سیاق:………………………………………………………………………………. 25
تعریف اصطلاحی اسباب النزول:…………………………………………………………………….. 28
مقایسه بین تناسب، سیاق و اسباب النزول:………………………………………………………… 31
انواع تناسب………………………………………………………………………………………………. 37
بخش دوم: پیشینه پژوهشها و آراء علما در مورد تناسب:…………………….. 45
فصل اول: سده های اول تا پنجم…………………………………………………………………….. 46
فصل دوم: سده های ششم تا نهم……………………………………………………………………. 52
فصل سوم: سده های دهم تا چهاردهم……………………………………………………………… 62
فصل چهارم: علمای معاصر…………………………………………………………………………… 70
فصل پنجم: مستشرقین…………………………………………………………………………………. 74
بخش سوم: پژوهشهای موردی آیات…………………………………………….. 78
فصل اول: سوره بقره آیات 39-30………………………………………………………………….. 79
فصل دوم: سوره آل عمران آیات 61-33…………………………………………………………… 92
فصل سوم: سوره نساء آیات 88-80………………………………………………………………… 103
نتیجه گیری:………………………………………………………………………………………………. 112
فهرست منابع…………………………………………………………………………………………….. 115
آنچه مسلم است این است که در هیچ یک از ادیان و فرهنگ ها زن از وضعیت و موقعیتی برابر با مرد برخوردار نبوده است. این وضعیت نابرابر در همة شئون زندگی نمود دارد.
احکام دینی زنان را مخاطب قرار نمی دهد و مسائل مربوط به ایشان به صورت غیر مستقیم و بواسطة مردان مطرح می شود اما این امر در ادیان بسته به فرهنگ ها متفاوت است به عبارت دیگر دامنة این نابرابری ها در همة ادیان یکسان نیست دراین فصل به بررسی وضعیت زن در ادیان مورد بحث می پردازیم.
در میان اقوام و ملل شناخته شدة باستان، هیچ جامعه‌ای وجود ندارد که در آن به اندازة دین مزدایی در میان مرد و زن تعاملی خوب و سازنده وجود داشته باشد. به نظر می‌رسد که زن و مرد در اوستا از حقوقی برابر برخوردارند و نسبت به یکدیگر ارجهیتی ندارند. زن و مرد پرهیزکار معمولاً در کنار هم ذکر می‌شوند. خطابه‌های فلسفی که زرتشت در “گاتاها” نسبت به مردان و زنان ایراد می‌کند نشان‌دهندة وجود زنانی توانا در زمان زرتشت بوده است. وظایف زن در ایران باستان به فعالیتهای اقتصادی درخانواده محدود نمی‌شد، بلکه در پیشبرد معنوی و اخلاقی تمام جامعه نقش مهمی را ایفا می‌کرد او معلم اخلاق به حساب می‌آمد.
فهرست
جایگاه و موقعیت زن.. 1
مزدایی.. 1
مسیحیت… 7
اسلام. 11
مفهوم ازدواج و اهداف آن.. 16
مزدایی.. 16
مسیحیت… 18
اسلام. 38
گونه های ازدواج.. 43
مزدایی.. 44
تک‌همسری.. 44
چند همسری.. 45
ازدواجهای پنجگانه. 45
ازدواج درون‌دینی.. 49
ازدواج با محارم. 50
مسیحیت… 57
ازدواج موقت (محرمانه) 61
ازدواج بین الادیانی.. 63
اسلام. 64
تک‌همسری.. 64
چند همسری.. 65
ازدواج موقت.. 69
فلسفه و هدف.. 69
تاریخچه ازدواج موقت.. 72
ارکان ازدواج موقت.. 73
اختصاصات ازدواج موقت.. 74
دیدگاه اهل سنت در باب ازدواج موقت.. 75
ازدواج بین‌الادیانی.. 76
اسلام آوردن یکی از زوجین. 82
ارتداد افراد مسلمان. 82
احکام ازدواج.. 84
مزدایی.. 84
شرایط عقد نکاح. 85
موانع ازدواج: 86
احکام زناشویی.. 86
تکالیف زن و شوهر. 89
ازدواج های حرام. 90
مسیحیت… 95
ازدواجهای مخفیانه. 96
شرایط عقد نکاح. 115
تکالیف زن و شوهر. 119
احکام زناشویی.. 120
ازدواج های حرام. 120
زنا 120
اسلام. 124
شرایط صحت عقد نکاح. 126
سن ازدواج. 129
شرایط فسخ عقد نکاح ( در مرد) 130
شرایط فسخ عقد (در زن) 131
وکالت در عقد. 132
اولیاء عقد. 132
احکام فقهی ازدواج. 133
ازدواج حرام. 134
موانع ازدواج شرعی یا محرمات.. 134
2- محرمات سببی.. 135
3- محرمات رضاعی.. 137
محرمات موقت.. 139
تکالیف زن و مرد. 142
1- حقوق معنوی.. 146
2- حقوق مادی زنان. 147
تاریخچة مختصر مهریه. 148
شی موضوع مهریه. 149
انواع مهر. 150
مقدار مهر. 152
تملّک مهر. 152
نفقه. 152
حدود نفقه. 153
عدّه 154
زنا 156
مجازات زنا 158
اقسام حدّ زنا 159
اثبات جرم زنا 161
آداب ازدواج.. 163
مزدایی.. 164
آداب و مراسم خواستگاری.. 164
آداب نامزدی.. 165
انتخاب روز فرخنده 166
مراسم روز عروسی.. 166
1-وکیل پرسان. 166
2- گواه گیران (مراسم عقد) 169
3- عروس کشان. 173
4- پاتختی.. 174
مسیحیت… 175
آداب و مراسم ازدواج. 175
1- رضایت.. 175
2- خطبه. 176
3- دادن حلقه یا تبادل حلقه ها 178
5- زفاف.. 180
اسلام. 181
انتخاب همسر. 183
مراسم خواستگاری.. 184
خواستگاری از نامزد دیگری.. 185
حدود نگاه کردن هنگام خواستگاری.. 186
گزینش دختر. 188
خرج بری.. 189
شیرینی‌خوران. 190
نشان دادن دختر به قابله. 191
خریدن لباس برای عروس آینده 191
تهیه جهیزیه. 191
مراسم عقد. 192
فرستادن رقعه (کارت عروسی) 194
آرایش دختر. 194
حنابندان. 196
مراسم عروسی.. 196
عروس بران. 198
شب زفاف.. 198
پایتختی.. 200
روز سوم عروسی.. 201
طلاق وازدواج مجدد. 202
مزدایی.. 202
طلاق. 202
ازدواج مجدد. 202
مسیحیت… 203
طلاق: 203
ازدواج مجدد. 217
اسلام. 218
طلاق. 218
اختیار طلاق. 220
جواز و مشروعیت طلاق در قرآن: 223
ارکان طلاق. 223
انواع طلاق. 226
لعان، ایلاء، ظهار. 229
ازدواج مجدد. 232
فهرست منابع. 234
Source: 235
چکیده:
آثار پائولوکوئیلو، اخیراً در بین مردم جهان جذاب تلقی شده وجود استقبال قرار گرفته است. یکی از رمان های جذاب و پر خواننده ی وی «و روینکا تصمیم می گیرد بمیرد» نام دارد. نگارنده در این نوشته کوشیده است عناصر داستانی رمان مذکور را تحلیل کند. البته در تحلیل شخصیت ها از توجه به مسائل جامعه شناختی و روان شناختی غافل نبوده ایم. پژوهش حاضر در چهار فصل تدوین شده است. فصل اول شامل مقدمه و کلیات طرح تحقیق است. فصل دوم به تعاریف، پیشینه ی تحقیق و روش اجرای طرح اختصاص دارد. در فصل سوم عناصر داستانی رمان بررسی شده است: زاویه دید این رمان، دانای کل نامحدود است. داستان از پیرنگ معقولی برخوردار است و واقعه ای اتفاقی و استثنایی در آن دیده نمی شود ترس، مضمون اصلی این رمان است که پیامدهای وخیمی دارد و نویسنده با استفاده از این فکر اصلی که در دل موضوع قرار دارد دیگر عناصر داستان را پرورانده و موضوعات مهم روانشناختی- اجتماعی را مورد بررسی قرار داده است. کوئیلو الگوی افقی لیوبلیانا، پایتخت کشور اسلوانی را انتخاب کرده است حوادث داستان نوامبر سال 1997 رخ می دهد. نویسنده از روش توصیف صریح و غیر صریح برای صحنه پردازی استفاده کرده است. وی در این رمان از نظر زبانی از رفتاری معلق بین گریز و رجعت استفاده کرده است. فضای رمان در صحنه افتتاحیه ی داستان فضایی است کسالت بار و راکد، اما در صحنه دوم، فضایی است متغیر که بسته به حالت شخصیت های داستان تغییر می یابد. این رمان از نوع رمان های واقع گراست که شخصیت فردی، درونی و تجربه ی زندگی نویسنده در آفرینش آن مهم زیادی دارد نویسنده شخصیت های داستان را از سنین مختلف و از طبقات متفاوت اجتماعی برگزیده است تا گستردگی موضوع را نشان دهد زیرا غرق شدن در روزمرگی او روان آزردگی ها چیزی است که در تمام سطوح زندگی قابل رویت است و به نوعی گریبان گیر انسان معاصر شده است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات…………………………………………………………………..1
1-1- مقدمه ………………………………………………………………………2
2-1- بیان مسئله…………………………………………………………………..6
3-1 – اهداف و ضرورت تحقیق……………………………………………………7
1-3-1- اهداف تحقیق……………………………………………………………..7
2 -3-1- ضرورت تحقیق …………………………………………………………7
4-1- طرح سوال های تحقیق ………………………………………………………7
فصل دوم: تعاریف، پیشینه ی تحقیق و روش اجرا …………………………………….9
1-2- تعاریف……………………………………………………………………10
1-1-2- رمان ……………………………………………………………………10
2-1-2- عامل داستان …………………………………………………………………….10
3-1-2- پیرنگ……………………………………………………………………………..10
4 -1-2- موضوع ………………………………………………………………………10
5-1-2- مضمون……………………………………………………………………………11
6-1-2- زاویه دید ………………………………………………………………………..11
7-1-2- فضا…………………………………………………………………………………13
8-1-2- لحن………………………………………………………………………………..14
9-1-2- صحنه………………………………………………………………………………14
10-1-2- شخصیت ………………………………………………………………………..16
11-1-2- ساختار ……………………………………………………………………………..19
12-1-2- حقیقت مانندی ……………………………………………………………………….20
2-2- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………….. 21
3-2- روش اجرای طرح………………………………………………………………………..22
فصل سوم: بحث…………………………………………………………………………………..23
1-3- زاویه دید رمان……………………………………………………………………………….24
2-3- پیرنگ رمان …………………………………………………………………………………..24
3-3- موضوع رمان…………………………………………………………………………………..26
1-3-3- بیماری روان آزردگی و خودکشی……………………………………………………….26
2-3-3- معیار دوگانه در رفتار جنسی……………………………………………………………..27
3-3-3- دوگانگی پیشرفت و زنانگی……………………………………………………………….27
4-3-3- نگرش ها نسبت به رابطه جنسی غیر رسمی یا رابطه غیر متعهدانه………………….28
5-3-3- تفاوت انگیزش های مربوط به ارتباط جنسی …………………………………………..28
6-3-3- اختلال کارکردی در اوج لذت جنسی(ارگاسم)…………………………………………29
7-3-3- خانواده و نقش آن در سلامت یا بیماری روانی………………………………………….32
8-3-3- اخلاقیات خشک و نقش آن در روان آزردگی فرد……………………………………….32
9-3-3- معالجه افسردگی با شوک الکتریکی یا درمان الکترو کانوالسیو……………………….33
10-3-3 شوک انسولینی ……………………………………………………………………….. ….34
11-3-3- نقش های وارونه ی زن و مرد ………………………………………………. ……….34
الف -11-3-3- احساس مسئولیت غیراصولی برای حل مشکلات خانواده……………………34
ب-11-3-3- احساس خستگی بسیار و در نتیجه پر خوری……………………………………..35
12-3-3- اصالت و میهن یا خود بزرگتر…………………………………………………………….35
13-3-3- مشکلات مربوط به بستری شدن بیمارستان روانی…………………………………….37
الف13-3-3- پول، تنها معیار پذیرش افراد در بیمارستان روانی……………………………….37
ب-13-3-3- استفاده از شوک الکتریکی…………………………………………………………..37
ج-13-3-3- استفاده از شوک انسولینی……………………………………………………….37
د-13-3-3- مشکل تطابق بیمار بعد از بهبودی با زندگی طبیعی…………………………..37
هـ-13-3-3- مشکل پیدا کردن کار…………………………………………………………….37
ر-13-3-3- از دست دادن زندگی زناشویی…………………………………………………..38
14-3-3-حملات هراس(دلهره)…………………………………………………………………..38
15-3-3- ترس از متفاوت بودن…………………………………………………………………36
16-3-3- بیمار اسکیزوفرنیک …………………………………………………………………..39
17-3-3- تفاوت شخصیت(هنرمند – غیر هنرمند) ………………………………………….39
18-3-3- عشق و تاثیر آن در سرنوشت افراد(دو چهره عشق) …………………………….41
4-3- مضمون رمان…………………………………………………………………………………42
5-3- ساختار رمان…………………………………………………………………………………44
6-3- صحنه ی رمان……………………………………………………………………………….47
7-3- لحن رمان ……………………………………………………………….53
8-3- فضای رمان……………………………………………………………………………56
9-3- حقیقت مانندی رمان………………………………………………………………………..57
10-3- تحلیل شخصیت ها………………………………………………………………………..60
1-10-3- زدکامندل………………………………………………………………………………..60
2-10-3- ادوارد…………………………………………………………………………………….65
3-10-3 تحلیل نقش والدین………………………………………………………………………79
4-10-3- تحلیل شخصیت ماری…………………………………………………………………83
5-10-3- تحلیل شخصیت ورونیکا………………………………………………………………89
فصل چهارم: نتایج……………………………………………………………………………..109
1-4- نتیجه گیری و دستاوردهای تحقیق……………………………………………………….110
2-4- پیشنهادها……………………………………………………………………………………..111
3-4-فهرست منابع…………………………………………………………………………………………112
چکیده
تحولات اجتماعی، فرهنگی، عقیدتی و سیاسی که در پی ظهور اسلام در جامعه عربی، ایجاد شد به خودی خود، عرب را با مفاهیمی نو روبرو ساخت. و طبیعی است که به تبع نیاز جامعه، موضوعات جدیدی شکل گرفت و به دنبال آن نیاز به تولد لغاتی نو، جهت پاسخگویی به این نیاز ایجاد شده در سطح وسیع، در جامعه عربی، احساس شد. ایجاد واژگان جدید تنها راه پاسخگویی به این نیاز نبود، بلکه بهترین راه، بارور کردن و تلفیق واژگان و عبارات با یکدیگر، به قصد بیان مفاهیم نو بود.
بنابراین مادة اولیة مصطلحات اسلامی، همان ریشه‌های لغوی موجود در عصر جاهلی است که قالب‌های اسلامی، در پی نیاز جامعه آن را وسعت داد.
البته نظر به اهمیت بالای مفاهیم اسلامی موجود در واژگان مولد، مجموعه‌های مختلفی در قالب فرهنگ نامه‌های گوناگون، در زمینه علوم اسلامی، به طور تخصصی شکل گرفت. از این‌رو فرهنگ‌های متنوعی در زمینه اصطلاحات فقهی یا لغات و مصطلحات اصول اسلامی و یا در باب حقوق اسلامی و… تألیف گردید.
اما کیفیت کاربرد مصطلحات اسلامی در اشعار شعراء و اساساً میزان تأثیرپذیری شعر از آن، امری است در خور بررسی، که کمتر بدان پرداخته شده؛ از این رو به آن شدیم که پژوهشی در این باب انجام دهیم، تا نه به عنوان کاری کامل و در خور تقدیر بلکه در حد تحقیقی قابل نقد و بررسی، خدمت اهل نظر ارائه شود.
از آنجا که دامنه موضوع و حیطه زمانی مورد بررسی، وسیع بود، در انتخاب مصطلحات اسلامی، دست به گزینش زدیم؛ به این ترتیب معیار را در این گزینش، اصول و فروع دین و مباحث مربوط به آن قرار دادیم و همین معیار نیز، در طبقه‌بندی ارائه شده در خصوص مصطلحات، در نظر گرفته شد.
موضوع: برای شناخت و شناساندن شخصیتهای برجسته علمی، یکی از بهترین روشها بررسی آثار مکتوب آنان است که بازتاب آرا و اندیشه ها و تجلیگاه علم و دانش آنهاست از آنجائیکه شناخت دقیق افکار و اندیشه های هر یک از بزرگان می تواند چراغ روشنگری فراروی نسل جوان باشد ما را بر آن داشت تا برای تحقق این آرمان مقدس، دست به دامن آسمان پرستاره ی علم ادب ببریم تا چراغی برگیریم.
لذا در این کهکشان، ستاره ای را رصد کردیم که هرچند غبار غرض ورزی وجهل آمیخته با گذشت زمان، چهره ی عالمتاب او را تا حدودی پوشانده است و آنگونه که شایسته شخصیت او بوده برای جهان علم و ادب شناخته نشده است.
وی شخصیت بی نظیری است که با داشتن مناصب فقاهت و زعامت و نقابت علویان و مناصب مختلف سیاسی، هیچگاه شیفته مظاهر و زخارف دنیوی نشد و لذا بواسطه ی اتصال به حقیقت هستی، اهل دل بود. عاطفه ی سرشار، روحیه ی حساس، وقریحه ی وقاد او باعث گردید که برای بیان حقایق و ثبت وقایع سلاح قدرتمند خود را بکار گیرد و در جهت تحقق اهداف و آرمانهایش گوش به ندای دل دهد که نتیجه آن اشعار نغز و دلنشین و سخنان زیبای اوست که دیوان شعری با چنین گلهایی فراهم آورد.
فهرست
مقدمه 7-1
باب اول
اوضاع سیاسی، اجتماعی فرهنگی و ادبی دوران سید رضی
فصل اول: اوضاع سیاسی، اجتماعی و ادبی 29-9
بخش اول: اوضاع سیاسی 9
بخش دوم: اوضاع اجتماعی 15
بخش سوم: اوضاع فرهنگی و ادبی 19
الف: نقش آل بویه در نهضت فکری و ادبی قرن چهارم 21
ب: مظاهر فرهنگی و ادبی قرن چهارم 22
1- شعر 23
2- نثر 27
3- نقد 28
4- علم لغت 28
فصل دوم: سید رضی شاعری از تبار علی(ع) 77-30
بخش اول: زندگینامه ی سید رضی
الف: ستاره ای از افق بغداد 30
ب: شجره نامه 31
1- پدر( ابواحمد) 32
2- مادر( شیرزنی از تبار ناصرللحق) 37
3- ناصر کبیر یا فاتح مازندران 38
ج: روزگار وصل و غنچه های پیوند 39
د: غروبی نابهنگام 41
هـ: ویژگیها و خصوصیات بارز اخلاقی رضی 44
بخش دوم: زندگی علمی، ادبی و اجتماعی سیدرضی
الف: اساتید و مشایخ رضی 49
ب: دانش آموختگان و تربیت یافتگان و روایت کنندگان مکتب رضی 56
ج: مجتمع علمی« دارالعلم» یا اولین دانشگاه علوم اسلامی 58
د: مناصب (نقابت، قضاوت، ریاست « امیرالحاج» 61
هـ: تألیفات 63
1- شعر( دیوان اشعار) 64
2- سیره نویسی 65
3- رسائل( مجموعه ی مکاتبات) 65
4- فقه 65
5- نحو 65
6- تفسیر 66
الف: حقائق التأویل فی متشابه التنریل 66
ب: معانی القرآن 66
7- بلاغت 67
الف: تلخیص البیان فی مجازات القرآن 67
ب: نهج البلاغه 67
ب1: گردآورنده ی نهج البلاغه واقعاً کیست؟ 68
ب2: ادبیات نهج البلاغه 74
ب3: پژوهش های دانشمندان در اقیانوس نهج البلاغه 75
باب دوم:
نقد و بررسی دیوان سیدرضی 256-78
فصل اول: دیوان رضی 79
الف: نسخه های دیوان در کتابخانه های ایران و جهان 85
ب: شروح یا نگاره هایی بر دیوان 89
ج: اغراض و موضوعات موجود در دیوان 90
فصل دوم: مدایح 92
الف: ممدوحان رضی 94
ب: ساختار قصیده های مدح 109
ج: مضامین و مفاهیم مدیحه های رضی 114
ج1: شجاعت 114
ج2: بخشش و بخشندگی 116
ج3: خردورزی و نیک اندیشی( عصاره ی چهار خلیفه) 119
ج4: مقام ومنزلت اجتماعی 121
ج5: تبریک اعیاد و مناسبتها 124
ج6: بلیغان در نگاه بلیغ 125
مدیحه های رضی در یک نگاه 126
فصل سوم: رثاء« سوگنامه» 130
الف: افرادی که شاعر در سوگ آنها مرثیه سرایی کرده است 133
ب: فرهنگ عاشورا در سوگنامه های حسینی (5 مرثیه با بررسی محتوایی آنها) 138
ج: غمنامه ی مادر و تجلیل از مقام و منزلت زن مسلمان 153
د: بررسی ساختار سوگنامه های رضی 158
هـ : مضامین و موضوعات سوگنامه ها 162
هـ 1: سرانجام و سرنوشت انسان 164
هـ 2: پدیده ی مرگ و تأثیر آن بر مرثیه های رضی 165
هـ 3:بزرگداشت و بیان فضائل متوفی 167
هـ 4: تسلیت و همدردی با بازماندگان متوفی 171
هـ 5: اعلان جنگ با مرگ 172
هـ 6: تجلی رثای دوران جاهلیت در سوگنامه های شاعر 173
نقد وبررسی سوگنامه های سید سوگوار 174
فصل چهارم: فخر و حماسه 178
الف: بررسی ساختار فخریات 181
ب: مضامین فخریه های رضی 182
ب1:افتخار به اصل ونسب( شجره ی طیبه) 183
ب2: شاعری الگو در میدان اخلاق و عمل 189
ب3: قله ی عظمت در کوهسار ادب 195
ج: ابعاد و ویژگی های فخریات رضی 197
د: مقایسه ای میان فخریه های رضی و متنبّی 200
فصل پنجم: غزلیات و حجازیات 204
ترانه های سرزمین یار( حجازیات) 206
الف: بررسی ساختارغزلیات 210
ب: مضامین وموضوعات غزلهای رضی 213
ج: ابعاد و ویژگی های غزلهای رضی 215
حجازیات یا ترانه های سرزمین یار: 218
الف: ساختار ترانه های سرزمین یار( غزلهای حجازی) 218
متن و ترجمه غزل« لیلة السفح» 219
نقد وبررسی غزل« لیلة السفح» 224
برگزیده غزل« یا ظبیة البان…» 229
ب: بررسی مکانهای سرزمین حجاز در حجازیات 232
ج: مضامین و موضوعات غزلهای حجازی 233
د: جایگاه حجازیات و تأثیرآن بر ادبیات عرب 234
فصل ششم: هجویات 237
الف: موضوعات و مضامین هجوهای رضی 238
1) هجو اخلاقی 238
2) هجو سیاسی 240
ب: نمونه هایی از هجویات رضی 241
فصل هفتم: پند و اندرز و حکمتها
الف: نمای کلی حکمتهای رضی 243
ب: نمونه هایی از سخنان حکیمانه ی رضی 244
زبدة البحث (چکیده پایان نامه به زبان عربی) 249
منابع 265
چکیده انگلیسی 269